Recentelijk adviseerde de Sociaal-Economische Raad (SER) aan het nieuwe kabinet om wet- en regelgeving rondom de combinatie van werk en zorg te vernieuwen. Het verlofkader zou daarmee eenvoudiger worden. Welke belangen zijn hierin afgewogen? Heeft deze beoogde wet draagvlak onder werkgevers? En wat verandert er dan voor hen?
De noodzaak en behoefte aan een eenvoudiger verlofkader komt indirect voort uit de maatschappelijke ontwikkelingen van een krappe arbeidsmarkt en de vergrijzende samenleving. Mantelzorg en zorg voor naasten is dus iets waarmee we allemaal te maken krijgen, zeker in de toekomst. Ook werkgevers zien meer en meer dat ze daar “iets mee moeten” om hun werknemers te behouden en ziekteverzuim te verminderen. De combinatie van werken, zorgen en leren (bijscholen, ontwikkelen) knelt steeds meer. Tegelijkertijd is het wettelijk verlofstelsel in Nederland erg complex en uitgebreid geworden.
De SER kwam dus met het advies voor een nieuwe wet: de Wet Maatschappelijk Verlof.
Verwachtingen en draagvlak
Er is hier geenszins sprake van een gemakkelijk proces en de discussies gaan in de kern over individuele en collectieve verantwoordelijkheid. Wat kun je verwachten van een werkgever? Waarin heeft de overheid zijn rol te nemen? Wat kan een werknemer zelf nog doen?
En dan is er ook de verwachting achter het vraagstuk van financiering. Wie betaalt wat in verlof en is dat logisch verdedigbaar?
De accenten verschillen ook tussen vakbonden en werkgevers. CNV heeft veel aandacht voor rouwverlof, FNV voor mantelzorg. Werkgevers vinden vooral de zeggenschap van belang. Via sommige politieke partijen bestond al draagvlak voor bijvoorbeeld rouwverlof. Maar ondanks de nuance en accentverschillen is de conclusie dat het verlofstelsel gestroomlijnd en vereenvoudigd moet worden wel iets waar men het over eens is.
Mantelzorg met Beleid zegt hierover dat het goed is dat er verlofregelingen zijn, maar verlof is feitelijk voor niemand een structurele oplossing. Werkende mantelzorgers geven aan meer en vooral gebaat te zijn bij begrip en flexibiliteit vanuit de organisatie. Noch werknemer noch werkgever is op lange termijn gelukkig met zorgverlof, het is voor een mantelzorger bij langer durend verlof ook vaak helemaal niet financieel haalbaar en realistisch.
‘Werkgevers uiten hun zorgen over de opkomst van allerlei ‘nieuwe’ verlofbehoeften die er vroeger niet waren.’
Wat verandert voor werkgevers?
• Het wordt meer overzichtelijk:
Alle verlofvormen die bij elkaar horen worden in één pijler geregeld. Denk alleen al bij verlofregelingen rond de geboorte van en zorg voor een kind en ouderschapsverlof aan de vereenvoudiging die dit oplevert.
• Meer uniformiteit:
Voorwaarden voor regelingen die bij elkaar horen worden zoveel mogelijk gelijkgetrokken. Dat scheelt discussies en gedoe over verschil in aanvraagtermijnen en betalingsvoorwaarden, maar ook geeft het duidelijkheid vooraf over financiële consequenties van verlof voor werkgever en werknemer.
• Samenvoegen:
Verlofregelingen voor eenzelfde doel worden zoveel mogelijk gebundeld. Bijvoorbeeld het huidige kort- en langdurend zorgverlof wordt samengevoegd tot een zorgverlof dat ruimte biedt voor mantelzorg. Alles wat een persoonlijk karakter heeft, zoals calamiteiten of rouw kan onder de pijler persoonlijk verlof vallen.
• Balans in financiering en zeggenschap:
Werkgevers en werknemers hebben onder de pijler persoonlijk verlof mogelijkheden tot maatwerk wat voorziet in een andere of nog toekomstige verlofbehoefte, die geregeld kan worden per sector of cao.
Uiteraard betekent de beoogde Wet Maatschappelijk Verlof ook dat er meer transparantie komt richting zorgende werknemers die eerst door de bomen het bos niet meer zagen, of zich niet bewust waren van een specifieke regeling voor hun situatie.
Werkgevers uiten wel hun zorgen over de opkomst van steeds meer nieuwsoortige ‘verlofbehoeften’: waar houdt het op een gegeven moment op? Reageren? Voel je vrij om een reactie te plaatsen onder dit item. Natuurlijk mag u ook een bericht sturen met uw commentaar, vraag of suggestie naar info@mantelzorgmetbeleid.nl of via het contactformulier op deze site.\
Afbeelding: SER