Deze week werd ik geïnterviewd over de combinatie mantelzorg en werk. Ik vertelde daarin hoe veel werkgevers aankijken tegen mantelzorgvriendelijk werken en welke (commerciële) belangen bedrijven hebben om dit te faciliteren. Tegelijkertijd bespraken we ook: wat zijn hun bezwaren? Werkende mantelzorgers zijn een kwetsbare groep op de arbeidsmarkt. Eigenlijk kwam ik pas nadien tot het besef dat in dit vraaggesprek eigenlijk geen aandacht was geweest voor het hoger gelegen doel: inclusief werkgeverschap. In een inclusieve arbeidsorganisatie is plaats voor iedereen, ongeacht mogelijke kwetsbaarheden, en wordt geprobeerd optimaal gebruik te maken van de diversiteit aan talent en werkvermogen van mensen.
Ik denk dat we op de arbeidsmarkt anders moeten omgaan met kwetsbare groepen (waaronder ook werkende mantelzorgers), en het onbenut potentieel dat er ligt voor organisaties op het vlak van inclusief werkgeverschap. Daarom licht ik deze aspecten aanvullend toe in bijgaand item. Want het is belangrijk dat werkgevers weten dat inclusie op de werkvloer zeker ook rendabel kan zijn!
Waarom zou een inclusieve, duurzame en circulaire samenleving breed gedragen moeten worden door het bedrijfsleven?
“De toenemende polarisatie in de samenleving en het besef dat er hierbij niet altijd even positief naar het bedrijfsleven gekeken wordt, leidt bij veel organisaties tot zelfreflectie. Inzichten over onder meer toenemende kansenongelijkheid, óók op de arbeidsmarkt, en te trage verduurzaming worden door ondernemend Nederland breed gedeeld, bleek uit een bevraging die VNO-NCW en MKB-Nederland deden onder duizenden ondernemers uit hun achterban. Een inclusieve samenleving en arbeidsmarkt, maar ook duurzaamheid en circulariteit brengen vraagstukken met zich mee die te complex zijn om alleen op het bord van de overheid te laten liggen. Ik zie graag dat we naast de verkregen inzichten ook gezamenlijk de daad bij het woord voegen. Kwetsbare groepen moeten en kunnen veel beter geholpen worden door het bedrijfsleven.”
Omgaan met weerstand en oppositie
“Er zijn inderdaad best wat werkgevers die het soms wat ver vinden gaan, of dat ze qua duurzaamheid en inclusie al genoeg op hun bord krijgen. Voor vakbonden daarentegen kan het nooit sociaal of groen genoeg. Dat zijn lastige dingen, maar met name als het gaat om inclusief en mantelzorgvriendelijk werken heb ik een diepe drijfveer om dit goed over te dragen aan ondernemers.
Ik wil bedrijven meenemen in wat er van ze wordt verwacht en welke kant het uit moet, maar ze tegelijkertijd verdedigen en behoeden voor hoge directe of indirecte kosten. Ze doen vaak al prachtige dingen rondom maatschappelijk verantwoord ondernemen. Dat wordt onvoldoende gezien. Ik wil me ook graag inzetten voor een vorm van compensatie die de politiek/overheid voor hen in orde moet maken om hun rol in deze goed te kunnen uitvoeren. Ik hoor van ondernemers hoe moeilijk het hen soms door doorgeschoten wet- en regelgeving wordt gemaakt om het goede te doen. Het faciliteren van zorg en werk bijvoorbeeld is zonder enige marge in budget of personeel een enorm obstakel. Daar word ik wel eens wat verdrietig van.”
Wat is de stip op de horizon, waar staan we over 10 jaar?
“Tegen die tijd zijn we als Nederland wereldwijd koploper in duurzaamheid, innovatie en circulariteit, waar onze economie serieus veel geld mee verdient. Het is mijn grote wens dat de kansengelijkheid dan enorm gegroeid is en hoop dat er toch zo’n 200.000 banen zijn bijgekomen voor mensen die het moeilijk hebben op de arbeidsmarkt. Sowieso zouden we er dan samen voor gezorgd moeten hebben dat er meer werkzekerheid (ipv baanzekerheid) is voor kwetsbare groepen.”
Verantwoord leiderschap vereist dat werkgevers meepraten over maatschappelijke thema’s
“Mantelzorg is een goed voorbeeld van zo’n maatschappelijke ontwikkeling. Richting de politiek zouden nog meer ceo’s zich moeten laten zien in het maatschappelijk debat. Het helpt ook ontzettend als je transparant bent over waarom je welke keuzes maakt als bedrijf. Ik begrijp heel goed dat het lastiger is om ook je (morele) dilemma’s te bespreken. Wat voor beeld geeft het aan de buitenwacht? Toch is inclusief en duurzaam werken iets wat veel opportuniteiten biedt, het vraagt alleen een ander perspectief op presteren. Wanneer mensen niet (meer) centraal staan in het organisatieproces, heeft een term als inclusiviteit geen inhoudelijke betekenis, omdat de prioriteit elders ligt. Zoals bij bedrijfswinst. Is winst belangrijker dan een inclusieve werkgever zijn?”
Mensen afrekenen op iets wat buiten hun invloed ligt, past niet bij inclusief werkgeverschap
“Mede door sociale media gaat het sentiment al gauw rond en ontstaat er polarisatie. Ik denk graag over vraagstukken als deze na, bedachtzaam als ik ben. Iedere situatie heeft nu eenmaal allerlei invalshoeken. Ik probeer altijd te redeneren vanuit het hogere doel en hoe je dat bereikt. Ik denk dat de samenleving alsook de arbeidsmarkt erop vooruit zou gaan als we een echte dialoog met elkaar aangaan in plaats van snel een oordeel te vormen of snel onze mening te ventileren over groepen mensen voor wie meedoen gewoon wat lastiger is.”
Meer kennis over het wat, waarom en hoe van inclusief werkgeverschap? Mantelzorg met Beleid verzorgt kennissessies voor managers, HR en directie. Stuur een email naar info@mantelzorgmetbeleid.nl voor meer informatie. Contact | Mantelzorg met beleid
Voor inspiratie en meer kennis rondom duurzame inzetbaarheid, verwijs ik ook graag naar NKDI – Nederlands Kennisnetwerk Duurzame Inzetbaarheid